Roman Empire, Octavian Augustus 27 BC-14 AD, Aureus, Rome Gold 8,19 g, 19 mm. Nicely preserved, early aureus of Octavian Augustus, minted in 19 BC during the term of office of the monetary triumvir Publius Petronius Turpilianus. Obverse: bust of Feroni facing right. Reverse: legend in an oak wreath: AVGVSTO OB C S. Extremely rare, only a few pieces known. Złoto 8,19 g, 19 mm. Bardzo rzadki. Wczesny aureus Oktawiana Augusta, wybity w 19 r. p.n.e., awers: TVRPILIANVS – III·VIR, FE-RON, popiersie Feronii w drapowanej szacie i diademie w prawo, rewers: legenda w wieńcu dębowym: AVGVSTO / OB·C·S wewnątrz wieńca dębowego. Choć Augusta (27 r. p.n.e. – uzyskanie tytułu – 14 r. n.e.) słusznie uważa się za twórcę nowego ustroju – cesarstwa, przebudowa przez niego struktur państwa była rozłożona na lata. Dobrze widać to w mennictwie pierwszego princepsa, w którym obok emisji z jego wizerunkiem i tytulaturą pojawiają się do 4 r. p.n.e. całkiem liczne emisje wciąż sygnowane przez trzech nadzorców mennicy zwanych tres viri monetales i nawiązujące raczej do konkretnego wydarzenia związanego z cesarzem niż bezpośrednio do jego osoby. Do tego typu monet należy oferowany tu rzadki aureus, sygnowany przez P. Petroniusa Turpilianusa, który był zapewne najważniejszym z członków kolegium monetarnego, skoro wybił aż 23 różne typy aureusów i denarów. Niektóre z nich, jak denary z klęczącym Partem ofiarującym rzymski sztandar wojskowy (RIC I 287-289), wiążą się z triumfalnym powrotem Augusta ze Wschodu, gdzie m.in. odzyskał od Partów zdobyte jeszcze pod Carrhae w 53 r. p.n.e. rzymskie orły i sztandary legionowe. Znacznie rzadsze są aureusy z latyńskim odpowiednikiem Bachusa – Liberem lub z Feronią, boginią czczoną przez Sabinów i Etrusków, a przez Greków uważaną za boginię kwiatów i wyzwolenia z niewoli, na awersie. O ile awers można wiązać zarówno z promocją motywu bliskiego samemu Turpilianusowi, ale też princepsowi promującemu tradycyjne kulty, rewers typu AVGVSTO OB C S w wieńcu dębowym nawiązuje ewidentnie do nadania Oktawianowi tytułu Augusta przez senat w 27 r. p.n.e. oraz do przywileju, jakim było udekorowanie odrzwi wieńcem dębowym i gałązkami laurowymi.  Aureusy typu RIC I 279 są bardzo rzadkie nie tylko na rynku aukcyjnym, brakuje ich również w wielu dobrych kolekcjach publicznych. Bartosz Awianowicz

Reference: RIC I 279, BMCRE I 5 note, Calicó 144
Grade: VF+