Sigismund III Vasa
POLSKA/ POLAND/ POLEN/ POLOGNE / LITHUANIA/ LITAUEN

Zygmunt III Waza. Portugal 10 Ducat (Dukaten) 1592, Ryga - UNIQUE
Aw.: Stojąca postać króla w koronie i w pełnej zbroi, z berłem opartym o ramię. W otoku: SIGISMVNDVS III D- G – REX POL M D LI – TRw.: Herb miasta Ryga: brama nad nią skrzyżowane klucze z krzyżem. W świetle bramy głowa lwa. U dołu data 15-92, znak menniczy lilia (Heinrich Wulff). W otoku: MONET NOVA AVREA CIVITAT RIGENSISW 1592 roku król Zygmunt III Waza szykował się do poślubienia Anny Habsburżanki. Królewski ślub był pretekstem do wybicia okazałych monet, które Rada miasta ofiarowywała królowi przy takich okazjach. Miasta pruskie i Ryga posiadały nadane wcześniej przywileje, które każdorazowo musiał zatwierdzać nowy król. Do Inflant i miasta Rygi rościł sobie pretensje także ojciec Zygmunta III szwedzki król Jan III Waza. Prezent w postaci tak okazałych monet zwiększał szanse, że Zygmunt III będzie stał na straży nienaruszalnego związku miasta z Rzeczpospolitą. Wybijanie dużych złotych monet o charakterze lokacyjno - prestiżowym rozpoczął Gdańsk za panowania Stefana Batorego. Miasto Ryga w 1586 roku dla uhonorowania króla Batorego również wprowadziło podobną emisję, bijąc miejskie portugały.Dobrze wyposażona mennica, sprawne kierownictwo i personel oraz praktyka w wybijaniu portugałów sprawiła, że miasto nie miało trudności z dostarczeniem tak okazałych złotych monet. Król Zygmunt III wykorzystał te portugały do obdarowania swoich weselnych gości, o czym przekonuje nas obecność takich monet w skarbcach królewskich wielu krajów. Egzemplarze portugałów znajdują się w kolekcjach Kopenhagi i Wiednia. Większość znanych egzemplarzy nosi ślady zawieszek, co świadczy, że używany ich jako ozdoby dworskich strojów.Portugał znany jest niemal wyłącznie w zbiorach publicznych, wspomnianych Wiednia i Kopenhagi. Kolejne egzemplarze znajdują się w zbiorach Ermitażu, Rygi i Ossolineum we Wrocławiu. Egzemplarz z Ossolineum pochodzi z XVIII-wiecznej kolekcji Henryka Lubomirskiego i ma ślad po uchu, co również poświadcza jego podarunkowy charakter.Wystawiony egzemplarz to jedyny znany na rynku numizmatycznym. Kilka lat temu pojawiła się na aukcjach stara kopia odlana w złocie (Aukcja Sincona). Z uwagi na wyjątkową rzadkość, została wykonana analiza metalurgiczna tej monety. Wykazuje ona prawidłowy skład metali, zgodny ze stopą monetarną epoki. W XVI i XVII wieku, złoto utwardzano dodając określoną ordynacją domieszkę srebra. Obecność srebra zapobiegała szybkiemu wycieraniu się czystego złota i ułatwiała bicie monet.Złoto i srebro pozyskiwano z rud, które zawierały mikrośladowe ilości innych pierwiastków, których nie umiano usunąć w ówczesnym procesie rafinacji. Oprócz złota i srebra wyraźną acz śladową ilość w stopie, powinna stanowić miedź. Złoto łączy się z srebrem i miedzią, zachowując właściwości plastyczne i kowalne stopu. Analiza potwierdza skład stopu, zawartość metali i dodatków. Układ i śladowa obecność innych pierwiastków jest zgodna z typowymi „zabrudzeniami” używanego w XVI i XVII wieku stopu monetarnego.Bardzo ładny egzemplarz z wspaniale zachowanymi detalami. Najlepiej zachowany egzemplarz i jedyny dostępny na rynku. Kopicki.8206; Friedberg (-); H-Cz.-; Kaleniecki nie notuje ; Haljak(2011),1012 (il. egz. ze zb. muzeum w Rydze); Dutkowski(Złoto Wazów).9 (R6) (il. egz.z Ososlineum); Tyszkiewicz: 1000?
Waga/Weight: 34,439 g Au Metal: Średnica/diameter:
Stan zachowania/condition: 2-/3+ (EF-/VF+)